Medium chain triglycerides (MCT) là sản phẩm do công ty Aveve Biochem của Bỉ nghiên cứu và nắm quyền sở hữu. Sản phẩm đã được sử dụng trong ngành nông nghiệp trong gần một thập kỷ qua.
Công ty Pharmaq đã nghiên cứu thành công và ứng dụng sản phẩm MCT cho nhiều đối tượng thủy sản. Sản phẩm này đã được Tổng cục thủy sản công nhận và cấp giấy chứng nhận lưu hành tại Việt Nam từ ngày 17/04/2015.
Là sản phẩm tổng hợp sản xuất bằng công nghệ hiện đại có tác dụng hiệu quả đối với hệ tiêu hóa của vật nuôi, MCT được tạo thành từ nhiều acid béo mạch trung bình có chuỗi carbon từ C6 - C8 được ester hóa với glycerol, thường được gọi là triglycerides mạch trung bình “Medium Chain Triglycerides” (MCT). Với thành phần là các phân tử acid béo tốc độ ly giải chậm, MCT có tác dụng kiểm soát hệ vi sinh trong hệ thống dạ dày – ruột của tôm và cá. Ester hóa giúp cho các acid béo không bị biến đổi khi đi qua môi trường acid trong dạ dày và được phát huy tối đa hiệu quả trong phần ruột trên. Bên cạnh đó, MCT còn kích thích sự phát triển của các nhung mao ruột. Tỷ lệ độ dài nhung mao/hốc nhung mao tăng cho thấy sự cải thiện chức năng và sức khỏe của lớp niêm mạc ruột. Hiệu quả tích cực này giúp tăng diện tích hấp thu của ruột non, nâng cao khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, làm tăng hiệu quả sử dụng thức ăn từ đó giúp cơ thể lớn nhanh hơn.
Khi được bổ sung vào khẩu phần ăn của động vật với hàm lượng thấp, ngoài tác dụng lên hệ thống ruột non, các acid béo đặc biệt này còn có tác dụng ức chế các chủng vi khuẩn cũng như một vài loại virus có vỏ bọc (All About Feed, 16 May 2013). Khi đi qua phần ruột dưới, các acid béo này được tái hấp thụ và chuyển hóa thành chất dinh dưỡng và năng lượng.
Bằng tác dụng kiểm soát hệ vi sinh đường ruột, tác động tích cực trên hệ thống tiêu hóa và hệ thống miễn dịch, MCT giúp vật nuôi sử dụng tối đa nguồn năng lượng có trong thức ăn. MCT được hấp thu, vận chuyển và chuyển hóa nhanh hơn nhiều so với các loại dầu và chất béo thông thường được dùng trong thức ăn cho vật nuôi. Để nghiên cứu và ứng dụng sản phẩm MCT trong thủy sản, Công ty PHARMAQ đã hợp tác nghiên cứu với các đơn vị trong và ngoài nước để tiến hành thí nghiệm. Kết quả các thí nghiệm đã khẳng định hiệu quả của MCT đối với tốc độ tăng trưởng và khả năng miễn dịch.
Thí nghiệm do Đại học Kasetsart, Thái lan thực hiện năm, 2007. Cụ thể, cho ăn thức ăn bổ sung MCT cho 1680 tôm chân trắng (Litopenaeus vannamei) có trọng lượng trung bình 4,74gram/ con trong thời gian 3 tháng. Thí nghiệm có 4 nghiệm thức bao gồm đối chứng âm (thức ăn bình thường), bổ sung 0,2% MCT, bổ sung 0,4% MCT và bổ sung kháng sinh Enrofloxacin 10ppm (420 tôm được dùng cho mỗi nghiệm thức và được lặp lại hai lần).
Kết quả thí nghiệm cho thấy bổ sung MCT trong thức ăn giúp cải thiện tăng trọng và hiệu quả sử dụng thức ăn cũng như tỷ lệ sống của tôm ở hai nhóm thí nghiệm so với các tôm ở các nhóm đối chứng âm và nhóm dùng kháng sinh (đối chứng dương). Sau ba tháng thử nghiệm, 15 con tôm trong mỗi nghiệm thức trên được gây nhiễm với vi khuẩn Vibrio harveii bằng đường tiêm vào cơ (1ml huyễn dịch chứa 10x106 CFU/ml). Kết quả gây nhiễm trong bảng 2 cho thấy các nhóm tôm được cho ăn bổ sung MCT có tỷ lệ sống cao hơn so với nhóm đối chứng âm và nhóm dùng kháng sinh. Điều đó cho thấy MCT không những có tác dụng lên hệ thống tiêu hóa giúp cải thiện tốc độ tăng trưởng mà còn có tác động tích cực lên hệ thống miễn dịch.
Thí nghiệm trên cá tra tại huyện Ô Môn, Cần Thơ (2012). Thí nghiệm tại Cần Thơ trên cá tra được tiến hành kết hợp cho ăn bổ sung MCT và tiêm vắc-xin ALPHA JECT Panga 1 phòng bệnh gan thận mủ. Thí nghiệm sử dụng 8000 con cá tra có trọng lượng 10 gram/con, được chia làm 4 nhóm, mỗi nhóm gồm 5 dèo với mỗi dèo có 400 con. Hai nhóm cá được tiêm vắc-xin, trong đó 1 nhóm được cho ăn bổ sung MCT và một nhóm làm đối chứng. Hai nhóm cá còn lại không tiêm vắc-xin trong đó 1 nhóm được cho ăn bổ sung MCT và nhóm còn lại giữ làm đối chứng.
Tất cả cá được cho ăn thức ăn viên cỡ 3mm trong suốt 3 tháng thí nghiệm và cá được tiêm vắc-xin sau 30 ngày tiến hành thí nghiệm.
Kết quả từ bảng 3 và bảng 4 cho thấy tác động tích cực của MCT lên các chỉ tiêu tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn. Các nhóm cá được cho ăn bổ sung MCT có các chỉ số cải thiện hơn so với các nhóm cá đối chứng.
Từ những kết quả nghiên cứu và thực tiễn sản xuất, PHARMAQ khuyến cáo tỷ lệ bổ sung thông thường của MCT trong thức ăn thủy sản là 0,1 – 0,4 % bằng cách thay thế dầu cá hoặc dầu thực vật bằng lượng MCT 0,2 % (2 lít/tấn thức ăn) cho thức ăn cá và 0,3 % cho thức ăn tôm. MCT rất cần thiết cho tôm, cá giống và nâng cao hiệu quả trong giai đoạn nuôi thịt.
Thí nghiệm trên còn cho thấy việc kết hợp bổ sung MCT với tiêm vắc-xin phòng bệnh trên cá tra giúp nâng cao hiệu quả kinh tế trong trại cá.
PHARMAQ AS, Na Uy
http://www.pharmaq.no
PHARMAQ AS là công ty dược hàng đầu thế giới, đang cung cấp cho ngành thủy sản toàn cầu những công cụ quản lý sức khỏe nhằm tạo nên một ngành thủy sản bền vững. Hoạt động kinh doanh của PHARMAQ được hình thành trên cơ sở cung cấp những sản phẩm an toàn và hiệu quả đối với sức khỏe vật nuôi trong ngành thủy sản thông qua những nghiên cứu và cam kết từ những con người tận tụy. Trụ sở chính của PHARMAQ được đặt tại Na Uy và có các chi nhánh tại Anh, Chi Lê, Việt Nam, Thổ Nhĩ Kỳ và Panama…
Nguyễn Đức Dũng - Thương mại thủy sản - Số 187 | Tháng 7/2015