Trồng trọt

So với mọi năm, vào thời điểm này nhiều vườn điều tại Bà Rịa - Vũng Tàu đã thu hoạch xong. Nhưng năm nay, điều chỉ mới bắt đầu ra hoa, trong khi đó mùa mưa đang đến, nhà vườn đang thấp thỏm lo âu.

VUỘT MẤT CƠ HỘI GIÁ CAO

Ông Nguyễn Văn Tín, nhà tại xã Hòa Bình, huyện Xuyên Mộc có 2 ha điều cho biết: năm rồi ông thu hoạch toàn bộ được 3 tấn, tính ra năng suất chỉ khoảng 1,5 tấn/ha, giá bán chỉ ở khoảng 18.000 – 20.000 đồng/kg. Thời điểm này, giá điều ở mức 33.000 - 34.000 đồng/kg, cao gần gấp đôi năm ngoái nhưng vẫn không có điều để bán, bởi vườn điều của ông chỉ mới ra hoa, cây nào sớm lắm chỉ mới bắt đầu tượng trái, xung quanh khu vực ông ở chỉ một vài vườn cho trái bói. Hiện, một số thương lái đã đặt điểm thu mua di động tại cửa ngõ ra vào của xã để thu mua hạt điều, thậm chí có những thương lái đến tận vườn điều để đợi nhà vườn thu hoạch xong là cân liền.

Chị Nguyễn Thị Liên, một thương lái chuyên thu gom điều lẻ tại các vùng điều ở xã Hòa Bình, cho biết: So với mọi năm, những lúc thu hoạch rộ mỗi ngày chị thu gom từ 2 - 3 tấn hạt điều. Nhưng năm nay, đến thời điểm này, mỗi ngày chị chỉ thu được 300 – 400 kg. Theo chị, sở dĩ thu được ít là vì năm nay thời tiết thất thường, những vùng điều trọng điểm chỉ mới bắt đầu cho trái bói, trong khi đó giá ở mức tương đối cao và luôn biến động. Nhiều thương lái đến tận vườn thu mua và cho giá, thậm chí ứng tiền trước cho chủ vườn nhưng nhiều người chưa muốn nhận tiền vì mới bước vào đầu vụ, họ hy vọng giá điều còn lên nên chần chừ chưa muốn bán liền, mà lựa chọn nơi nào mua cao hơn thì mới chịu bán.

BÍ QUYẾT CHO ĐIỀU RA HOA SỚM

Trong khi nhiều nhà vườn đang thấp thỏm lo lắng cho vườn điều ra hoa muộn và rải rác, thì có những hộ lại rất thành công, bởi vườn điều của họ đã bước vào giai đoạn thu hoạch rộ, năng suất cao, giúp họ có thêm nguồn thu nhập chắc chắn.

Ông Lê Minh Thủ, nhà tại xã Láng Dài, huyện Đất Đỏ cho biết: Gia đình ông có 1,5 ha điều bước vào năm thứ 6, năm vừa rồi ông thu hoạch 1,2 tấn/ha. Thấy năng suất điều như vậy là thấp, qua nghiên cứu tài liệu và học tập từ các lớp tập huấn khuyến nông, ông đã mạnh dạng đầu tư thâm canh, quyết dành thắng lợi trong niên vụ 2011.

Kết quả thật bất ngờ, đến thời điểm này vườn điền của ông đã bước vào giai đoạn thu hoạch rộ, dự kiến năng suất đạt hơn 2 tấn/ha. Ông cho biết, phân bón cho điều là hết sức quan trọng, nhưng tưới nước cho điều là yếu tố giúp cho năng suất điều vượt trội hơn. Trong khi đó, hiện nay nhà vườn ít quan tâm đến tưới nước và chưa biết cách tưới như thế nào cho hợp lý. Vào mùa nắng, điều có giai đoạn thay lá để hình thành mầm hoa, nếu như tưới nước quá sớm cây điều sẽ không ra hoa. Nhưng khi cây điều đã ra hoa được 30%, lúc này các cành khác trên cây cũng đã hình thành các mầm hoa, nếu tưới vào thời điểm này sẽ giúp điều nhanh bung hoa, hoa điều khỏe hơn, trái nhiều hơn. Ngoài ra nếu tưới nước, kết hợp bón phân lúc cây điều đậu trái sẽ giúp phân dễ tan, cây hấp thu tốt hơn nên năng suất cao hơn.

Ông Nguyễn Văn Tuấn ở xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc, có 7 ha điều giai đoạn trên 15 năm tuổi cũng cho biết, hiện nay vườn của ông đã bước vào giai đoạn thu họach rộ, dự kiến năng suất cao hơn năm ngoái, ước đạt khoảng 4 tấn/ha, với giá hiện nay chắc chắn ông sẽ là người đứng tốp đầu trong khu vược của tỉnh về năng suất điều.

Để đạt được kết quả như trên, ngoài việc chăm sóc điều theo đúng quy trình là bón đủ phân cần thiết và phòng trừ sâu bệnh, ông còn biết cách xử lý điều ra hoa tập trung. Theo ông vào giữa tháng 11 dương lịch, khi lá điều đã bước sang già, thay vì đợi lá rụng cây điều mới ra hoa thì rất lâu và rải rác, ông dùng hỗn hợp Thiorê + KNO3 phun lên lá, làm cho lá già rụng hàng loạt. Vì vậy, cây điều ra hoa tập trung và đồng loạt nên tránh được những cơn mưa đầu mùa.

Nguyễn Xuân Vinh - Báo Bà Rịa - Vũng Tàu, 05/04/2011

Cách xử lý cho điều ra hoa đồng loạt

Điều là cây công nghiệp dài ngày, là một trong những cây xuất khẩu mũi nhọn của nước ta hiện nay. Diện tích trồng điều của cả nước khoảng 450.000 ha với sản lượng hàng năm 400.000 tấn nguyên liệu và hiện đang đứng đầu trong các nước xuất khẩu nhân điều, đưa lại nguồn lợi không nhỏ cho cả người trồng lẫn các doanh nghiệp kinh doanh XNK.

Do thu nhập từ cây điều khá cao nên một số bà con nông dân trồng điều đã biết tập trung đầu tư thâm canh, áp dụng các TBKT mới trong chăm sóc như sử dụng phân bón, tưới nước hợp lý và xử lý để điều ra hoa tập trung, giúp cho việc thu hoạch sớm, tăng năng suất, sản lượng, chất lượng và tăng lợi nhuận. Tuy nhiên, phần lớn bà con các nơi chưa chú ý các khâu kỹ thuật, thiếu đầu tư thâm canh nên cây điều ra hoa lai rai, không tập trung, chủ yếu phụ thuộc vào thời tiết do đó năng suất không cao, chất lượng hạt điều giảm, lợi nhuận thu được thấp. Một số nơi do trồng quảng canh bằng các giống cũ nên điều hầu như không ra hoa làm nhiều hộ gia đình chán nản đã phải chặt bỏ để trồng cây khác làm ảnh hưởng đến tình hình sản xuất chung. Để giúp bà con các nơi có kinh nghiệm trong việc xử lý để cây điều ra hoa tập trung cho sản lượng thu hoạch cao, chúng tôi giới thiệu tài liệu hướng dẫn dưới đây của ngành điều nước ta.

Đặc điểm và yêu cầu sinh thái để cây điều ra hoa:

- Hoa điều có 2 loại: hoa đực (chỉ toàn nhị đực), hoa lưỡng tính (gồm 8-12 nhị đực và 1 nhụy cái ở giữa). Hoa điều mọc thành chùm có từ vài chục tới hàng trăm hoa gồm cả hoa đực và hoa lưỡng tính, trong đó phần lớn là hoa đực, số hoa cái chiếm tỷ lệ rất thấp (0-30%). Các chùm hoa đầu và cuối vụ thường là hoa đực, hoa lưỡng tính thường chiếm tỷ lệ cao vào giai đoạn giữa kỳ ra hoa. Ngoài ra, tỷ lệ hoa lưỡng tính còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố: giống; cá thể cây trong vườn (có cây cho tỷ lệ hoa lưỡng tính thấp, có cây cho hoa lưỡng tính cao gọi là điều chùm) và chế độ chăm sóc (chăm sóc tốt, bón phân cân đối, cây sinh trưởng, phát triển tốt sẽ cho nhiều hoa, tỷ lệ hoa lưỡng tính cao và ngược lại).

- Hoa điều thường nở bắt đầu từ tháng 11 kéo dài tới tháng 3 năm sau, rộ nhất vào tháng giêng, tháng 2. Việc thụ phấn của hoa điều chủ yếu nhờ vào côn trùng. Vào thời điểm hoa nở rộ nếu gặp mưa túi phấn sẽ không tung được dẫn đến tỷ lệ đậu quả thấp. Trong mỗi chùm sẽ có hoa nở sớm, nở muộn lệch nhau 2-3 ngày. Giữa các chùm hoa trên 1 cây và giữa các cây trong vườn cũng có chênh lệch thời điểm nở hoa do đó đây là những nguyên nhân làm cho tỷ lệ đậu trái của điều không cao nếu không áp dụng các biện pháp xử lý ra hoa đồng loạt nhằm giúp cho điều nở hoa và thụ phấn tập trung, đậu trái cao.

Kỹ thuật xử lý điều ra hoa tập trung: - Vào đầu mùa mưa phải tập trung chăm sóc, bón phân đầy đủ giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt để chuẩn bị phân hóa mầm hoa vào cuối mùa mưa. Bón các loại phân tổng hợp có tỷ lệ đạm cao như 16-16-8, 20-20-16 hoặc 20-20-10. Nên sử dụng kết hợp phân hữu cơ sinh học như Cugasa, Humix, Komix với lượng từ 3-4 kg/gốc cho cây từ 5 tuổi trở lên.

- Cuối mùa mưa (khoảng tháng 10, tháng 11), khi thấy cây xuất hiện đợt đọt non thứ 2 cần phun thuốc trừ sâu bệnh để bảo vệ đợt lộc sẽ cho hoa này. Khi thấy vườn điều rụng lá khoảng 20%, sử dụng phân bón lá có chứa Thioure để phun nhằm giúp cây điều rụng lá hoàn toàn. Sau phun 5-7 ngày cây rụng lá rất nhanh, bắt đầu xuất hiện đọt non. Khi thấy chồi non có khoảng 5 lá, phun thuốc kích thích ra hoa bằng các loại phân bón lá có hàm lượng lân cao, đạm thấp như 6-30-30, 10-52-10. Nên phun liên tiếp 2 lần cách nhau 3-4 ngày. Sau phun khoảng 10 ngày thì điều sẽ ra hoa đồng loạt.

Một số lưu ý: - Vào giai đoạn xử lý ra hoa chỉ nên bón phân gốc bằng các loại có tỷ lệ đạm thấp, đặc biệt không được dùng phân urê mà tăng cường loại phân NPK có hàm lượng lân cao, DAP hoặc supe lân. Có thể bón thêm phân hữu cơ vi sinh sẽ có tác dụng nhanh và cũng chỉ bón sau khi điều ra hoa.

- Cần chọn thời điểm thích hợp để xử lý cho điều ra hoa và nở hoa được thuận lợi. Kinh nghiệm muốn cho điều trỗ hoa tập trung vào thời điểm sau khi dứt mưa 15-20 ngày thì phải xử lý trước đó, trong thời điểm còn một số cơn mưa cuối vụ. Muốn xác định được thời điểm chính xác người trồng điều phải theo dõi dự báo thời tiết cho chính xác để có quyết định đúng.

- Chú ý đảm bảo đủ độ ẩm đất, nếu khô hạn cần tưới nhẹ trong thời kỳ ra và trổ hoa sẽ giúp cây ra hoa tốt, đậu trái cao, chống rụng trái non. Theo dõi và phòng trừ sâu bệnh kịp thời cho điều, nhất là sau khi đậu trái và nuôi trái lớn.

Nguyên Khê - NNVN, 06/10/2008

 Nhấn vào đây để xem tất cả các thông tin kỹ thuật trồng cây điều