Trồng trọt

Vụ đông-xuân, cây đậu thường bị bệnh chết nhát, khoảng 10 - 20 ngày sau gieo, ảnh hưởng nhiều đến năng suất.

Bệnh chết nhát trên cây đậu phộng còn gọi là bệnh chết ẻo làm thiệt hại lớn đến năng suất và chất lượng vì làm giảm mật độ cây đậu được gieo trồng. Bệnh do nhiều tác nhân: vi khuẩn Pseudomonas solanacearum gây bệnh héo xanh, nấm Aspergillus Niger gây bệnh héo rũ gốc mốc đen, nấm Sclerotium Rolfsii gây bệnh héo rũ gốc mốc trắng.

Triệu chứng

1. Bệnh do vi khuẩn: Cây đậu phộng có thể bị bệnh sớm hay khi cây đậu đã lớn, cho trái. Cây con khi nhiễm bệnh sẽ bị héo, mất nước và chết nhanh chóng. Cây trưởng thành ra hoa nhiễm bệnh trở nên mềm yếu và lá có màu xanh vàng nhạt, tuy nhiên lá vẫn dính vào thân cây và rủ xuống khi cây đậu bị chết.

2. Bệnh do nấm: Cây bị bệnh có triệu chứng héo rủ lá màu xanh hoặc hơi vàng, cổ rễ và đoạn thân ngầm bị bệnh có màu nâu, thối mục khô xác, nhổ cây dễ bị đứt gốc, quan sát thấy gốc rễ có những nấm mốc màu đen hay màu trắng bám xung quanh. Sau một thời gian cây bị chết.

Ngoài bệnh chết nhát kể trên, cây đậu phộng còn bị một loại bệnh nữa là bệnh thối trái, do một số nấm bệnh và vi khuẩn gây ra, làm trái có vết màu đen, nếu bị nặng mô vỏ trái bị phân rã và hạt bị mục nát. Hình dạng và màu sắc nơi bị thối khác biệt tùy theo loại vi sinh vật gây hại.

Biện pháp phòng trừ

Canh tác: Nên phòng ngừa bệnh tốt hơn là phun thuốc trừ khi bệnh đã xảy ra. Biện pháp tốt nhất là áp dụng phòng trừ tổng hợp: luân canh cây đậu với các loại cây trồng khác như cây lúa, bắp… Chỉ sử dụng phân hữu cơ đã ủ hoai để bón lót cho đậu. Chọn đất trồng đậu dễ thoát nước như loại đất thịt pha cát. Cày bừa kỹ làm đất tơi xốp. Xử lý hạt trước khi gieo là biện pháp phòng trừ hữu hiệu. Bón phân cân đối N, P, K. Trồng đậu trên đất thoát nước tốt. Sử dụng phân hữu cơ đã ủ hoai.

Hóa học: Xử lý hạt trước khi gieo là biện pháp phòng trừ hiệu quả rất cao mà nhiều nông dân các vùng trồng đậu đã áp dụng thành công. Trộn hạt đậu giống với các loại thuốc như: Hạt Vàng 50 WP liều lượng 100 gram cho 30kg đậu giống. Saizole 5 SC: liều lượng 100ml cho 30kg đậu giống. Khi cây đậu phộng ở giai đoạn 20- 40 ngày sau khi gieo, phun các loại thuốc sau: Mexyl MZ 72WP: 1.5 kg/ha + KNO3: 1,0kg/ha, Dipomate 80WP: 1,5 kg/ha + Multi-K.

Chú ý: Các loại thuốc trên hòa với nước và tưới đều lên hạt đậu giống trước khi đem gieo ra ruộng khoảng 1-2 giờ.

KS VÕ THIÊN THANH (Cty TNHH MTV Bảo vệ Thực vật Sài Gòn) - SGGP, 28/12/2007