Trồng trọt

Hiện nay, một số diện tích lúa hè thu ở đồng bằng sông Cửu Long nhiễm gần chục dòng lúa cỏ khác nhau (có râu dài, ngắn, hạt điểm đen, hạt dài, hạt tròn...). Nông dân đã thuê lao động cắt bông lúa cỏ và nghĩ rằng thuê nhân công khử bông lúa cỏ để tránh lây lan cho vụ tới, nhưng công việc hầu như không hiệu quả.
Nông dân cần phải nắm vững các biện pháp tiêu diệt lúa cỏ trong những ruộng đã bị nhiễm và tránh sự lây lan đến những ruộng chưa bị nhiễm. Các biện pháp quản lý như sau:

- Tránh sử dụng giống có chứa hạt lúa cỏ, tốt nhất dùng giống sạch hạt cỏ, lúa cỏ và tạp chất, tức là sử dụng giống lúa xác nhận do những đơn vị, tổ chức có chức năng sản xuất và cung cấp.

- Chú ý loại bỏ hạt lúa cỏ từ các nguồn như máy tuốt, máy gặt đập liên hợp, hoặc bùn có dính hạt lúa cỏ hay từ các công cụ đồng ruộng khác.

- Hạt lúa cỏ cũng có thể lây qua đường nước tưới tiêu, nên cần vệ sinh đồng ruộng và kênh mương.

- Làm cỏ bằng tay, cắt các bông lúa cỏ lẫn tạp khi còn xanh là công việc rất hiệu quả để tiêu diệt nguồn lây lan.

- Ở những ruộng có tiền lệ bị nhiễm, áp dụng sạ hàng có thể phân biệt cây lúa cỏ lúc còn non khi chúng mọc ngoài hàng lúa trồng và dễ tiêu diệt.

- Làm đất kỹ vô cùng quan trọng để tiêu diệt hạt lúa cỏ và có tác dụng lâu dài trong việc giảm “ngân hàng hạt cỏ trong đất”.

- Biện pháp làm đất trước khi gieo trồng một thời gian và nhử cho hạt lúa cỏ cùng nhiều loài cỏ khác mọc lên rồi cày, trục tiêu diệt hoặc áp dụng các loại thuốc trừ cỏ không chọn lọc giai đoạn này cũng rất có hiệu quả. Và những biện pháp này nếu cần có thể lặp lại nhiều lần, có thể giảm lượng hạt lúa cỏ và cỏ dại trong đất.

- Những vùng bị nhiễm không nên sạ khô. Sạ ướt, làm đất kỹ cần được áp dụng.

- Biện pháp cấy lúa bằng tay hay bằng máy trên những ruộng có điều kiện giúp phòng trừ lúa cỏ tốt hơn sạ trực tiếp.

- Luân canh lúa với cây trồng cạn là một phương pháp quản lý lúa cỏ hữu hiệu, đặc biệt là cây họ đậu như đậu nành, đậu xanh, đậu phộng... Biện pháp này còn giúp thay đổi lý hóa tính đất, vi sinh vật cố định đạm trong vùng rễ các loại cây họ đậu sẽ giúp bồi dưỡng đất và đặc biệt là có thể giúp cây lúa cỏ phát triển rồi tiêu diệt bằng cơ học hay nếu cần thì dùng thuốc trừ cỏ tiêu diệt trực tiếp lúa cỏ (họ hòa bản) mà không ảnh hưởng đến cây họ đậu (họ lá rộng) do khác họ.

- Theo khuyến cáo của Viện lúa quốc tế (IRRI), việc áp dụng thuốc có các hoạt chất là pretilachlor cộng với fenclorim sau khi sửa soạn đất/làm bằng mặt ruộng lần cuối làm giảm tỷ lệ lúa cỏ trong ruộng lúa.

- Viện lúa đồng bằng sông Cửu Long đã chuyển được gen kháng thuốc diệt cỏ thuộc nhóm imidazolinone từ giống lúa japonica sang indica thành công. Các giống tạo ra là: OM 5749-5 và các giống khác như OMCF 6, OMCF 9, OMCF 39, OMCF 48... có thể áp dụng trong điều kiện ruộng bị nhiễm quá nặng.

TS. NGUYỄN CÔNG THÀNH - Khoa học Phổ thông, 05/06/2020

 Nhấn vào đây để xem tất cả các tin kỹ thuật trồng lúa