Trồng trọt

Mây là tên gọi chung cho khoảng 600 loài cây, chủ yếu thuộc các chi Calamus (khoảng 400 loài) và Daemonorops (khoảng 115 loài), phân bố tự nhiên thuộc các khu vực nhiệt đới của châu Á, châu Úc, châu Phi.

Cây mây có nguồn gốc từ bao đời nay, mọc tự nhiên trong rừng và trong vườn hộ, con người chỉ biết lợi dụng cái sẵn có để khai thác mà chưa chú ý đến các biện pháp kỹ thuật như đầu tư thâm canh hoặc trồng với mật độ cao. Nguồn nguyên liệu ngày càng cạn kiệt, trong khi nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu ngày càng lớn. Bởi vậy trồng mây nếp theo qui trình cải tiến đòi hỏi phải thực hiện mới đáp ứng được nguồn nguyên liệu. Trong những năm qua, tỉnh có nhiều chính sách trợ giá giống, xây dựng dự án và các mô hình trồng mây ở các huyện như Thanh Chương, Đô Lương, Tân kỳ, Anh Sơn, Tương Dương và một số huyện khác.

Hiện tại hội làm vườn huyện Tân kỳ đã phối hợp với hội làm vườn các xã như: Nghĩa Bình, Nghĩa Hợp, Kỳ Tân, Nghĩa Khánh, Nghĩa Hành, Thị trấn Tân Kỳ, đang triển khai phong trào trồng mây với qui mô hàng chục ha và hàng trăm vạn cây. Ngoài kỹ thuật trồng mây thông thường ra, để đạt được hiệu quả kinh tế cao theo qui trình cải tiến, chúng tôi giới thiệu với bà con và các nhà kỹ thuật cần chú ý thêm một số điểm sau:

- Gieo ươm cây giống: cây giống có thể gieo ươm từ hạt hoặc tách chổi từ các gốc cây mẹ để trồng khi cây đã có từ 3-4 lá thật, thân cây bắt đầu có gai nhỏ, cao 12-15 cm khỏe mạnh (tức 16-18 tháng tuổi)

- Thời vụ trồng: có thể trồng mây được quanh năm, nếu chủ động được nguồn cây giống và điều kiện khí hậu, thời tiết thuận lợi. Tuy nhiên với điều kiện như chúng ta nên trồng vào vụ xuân và vụ thu là tốt nhất.

- Trồng chuyên canh: đất đồi và đất cấy cưỡng, lên luống rộng 1,5 m, trên luống trồng thành 3 hàng kép theo hình nanh sấu cách nhau 50 cm, cây cách cây 50 cm.

+ Mật độ: từ 45.000 -50.000 cây/ ha, luống này cách luống kia 1m để tiện lợi cho việc đi lại, chăm sóc và thu hoạch. Với qui trình trồng cải tiến là trồng 3 hàng kép kết hợp với việc cắt tỉa cành thường xuyên thì sẽ giúp cho cây sinh trưởng và phát triển tốt, không bị đổ; rút ngắn thời gian từ chỗ 4-5 năm xuống chỉ còn 2,5- 3 năm là thu hoạch lứa đầu, năng suất mây sợi tăng gấp 2-3 lần, hiệu quả và lợi nhuận sẽ cao hơn. Đặc biệt có 3 hàng kép dựa vào nhau để đỡ phải làm dàn hay nẹp đỡ.

+ Lượng phân bón: Nếu trồng 45.000 - 50.000 cây/ha thì lượng phân bón từ 2-3 tấn NPK + 100- 200 kg urê/ha/năm.

Trồng đúng qui trình này sau 2,5 đến 3 năm sau sẽ cho thu hoạch sản phẩm, từ năm thứ 5 trở đi sẽ đạt năng suất trên 16 tấn/ha/năm; với giá hiện nay 5.000- 6.000đ/kg như cũng thu được xấp xỉ trên 80 triệu đồng/ha/năm.

- Trồng xen canh dưới tán rừng: Cần lượng giống từ 16.000- 20.000 cây/ha, lượng phân bón từ 1,5- 2 tấn NPK + 50-100kg urê/ha/năm. Sau 4-5 năm bắt đầu cho thu hoạch sản phẩm và năng suất đạt từ 3-5 tấn/ha/năm.

-Trồng làm đường rào biên: Lượng cây giống từ 1.500-2.000 cây/100m và cũng trồng thành 3 hàng kép.

- Thu hoạch mây: chặt sát gốc cách mặt đất 10 cm với những cây đủ tiêu chuẩn khai thác có chiều cao từ 3-4 m thì sẽ lấy được sợi mây từ 2,5 - 3m. Bóc vỏ và lôi tách mây ra khỏi khóm một cách nhẹ nhàng để bảo vệ những cây còn lại trong khóm. Vệ sinh xung quanh gốc mây, chặt bỏ cây nhỏ, yếu và bón thêm phân, tủ gốc để dưỡng cây cho các lứa tiếp theo quanh năm.

Nguyễn Hữu Đức - Nghệ An, 04/09/2008

www.vietlinh.vn