Trồng trọt

Sáng kiến SX giống cấp 2 nấm linh chi sử dụng môi trường que sắn của KS Võ Văn Vinh và cộng sự (Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ tỉnh Gia Lai).

Nhờ đó tạo ra quả thể nấm đạt chất lượng cao, to đều, đẹp cung cấp nấm linh chi trên thị trường giá rẻ để sử dụng, bảo vệ sức khỏe.

Tác giả cùng cộng sự đã mạnh dạn thử nghiệm quy trình: Thay đổi giống cấp 1 dùng môi trường thạch sang môi trường dạng hạt; giống cấp 2 từ môi trường hạt sang môi trường que sắn. Mục đích để tăng nhanh sinh khối hệ sợi nấm vì môi trường hạt dễ phân tán hơn môi trường thạch nên khi chuyển sang nhân giống cấp 2 hệ sợi nấm phát triển nhanh và mạnh.

Với que sắn, anh Vinh cho biết nên sử dụng cây sắn đã thu hoạch củ có đường kính 3 - 4cm là tốt nhất, không sử dụng cây đã bị mốc, mọt hoặc mục, non.

Dùng dao bào hết lớp vỏ bên ngoài, cưa thành khúc có độ dài 8cm, chẻ mỗi khúc thành 6 - 8 que nhỏ có kích thước tương đối đều nhau (gọi là que sắn). Phơi các que sắn ngoài trời nắng cho khô hoàn toàn, đựng trong bao để sử dụng dần. Khi xử lý tuyệt đối không sử dụng hóa chất chống mối, mọt, mốc.

Về phương pháp xử lý, theo anh Vinh, cần ngâm que sắn trong nước vôi 5% khoảng 12 - 16 giờ, rửa qua nước lạnh 3 - 4 lần cho sạch, luộc sôi 15 phút, vớt ra để nguội rồi trộn với cám gạo 5%, cám bắp 5%, điều chỉnh độ ẩm khoảng 65 - 70%.

Hấp khử trùng que sắn: Sử dụng loại bịch nhựa PP chịu nhiệt có kích thước 16 x 26 cm, xếp que sắn vào, phía miệng bịch nhét nút bông làm cổ nút và bọc giấy báo trên đầu bịch hấp thanh trùng ở nhiệt độ 121 độ C, thời gian hấp 60 phút, để nguội tiếp tục cấy giống cấp 2. Tỷ lệ nhân giống: Từ một chai giống cấp 1 môi trường hạt nhân ra được 25 bịch giống cấp 2 môi trường que sắn.

Cấy sang bịch phôi: Công đoạn này kết sức nhẹ nhàng, dễ thao tác. Dùng panh kẹp từng que giống cắm vào bịch mùn cưa, cứ mỗi bịch một que giống.

Quy trình và cách làm trên đã mang lại hiệu quả rõ rệt: Nhân giống cấp 2 sử dụng môi trường que sắn đạt được 5.500 bịch mùn cưa nguyên liệu/1ống giống gốc (quy trình cũ chỉ đạt 3.000 bịch/1 ống giống gốc). Từ đó giá thành 50.000 đ/bịch nguyên liệu (quy trình cũ 70.000 đ/bịch nguyên liệu).

Không chỉ dừng ở giá thành, quy trình này còn giúp tiết kiệm đươc thời gian nhân giống được 5 ngày cho một lần làm ra được một mẻ nguyên liệu cung cấp cho các trại nuôi trồng. Công cấy giống cũng tiết kiệm rất lớn. Trước đây một ngày công cấy giống chỉ làm được 600 bịch phôi. Bây giờ dễ thao tác nên mỗi ngày công làm được 2.000 bịch phôi.

Chất lượng thương phẩm: Năng suất đồng đều hơn quy trình cũ. Với cùng điều kiện SX sử dụng theo phương pháp mới tỷ lệ bịch phôi đạt yêu cầu lên đến 80 - 99%. Trong khi đó theo quy trình cũ chỉ đạt trên 50 - 90%. Quả thể nấm to, dày, đều, đẹp.

Bịch phôi nuôi trồng có tốc độ lan sợi nhanh và đồng đều nên quả thể nấm linh chi to, đẹp, năng suất cao.

KS Võ Văn Vinh cho biết thêm: "Quy trình mới của chúng tôi là sử dụng que sắn làm môi trường nhân giống cấp 2 nấm linh chi, làm lợi lớn cho trung tâm cũng như các đơn vị nhận chuyển giao công nghệ. Sử dụng cây sắn thay cho lúa là để tận dụng phế thải trong nông nghiệp, dễ áp dụng, hiệu quả kinh tế...".

HƯƠNG TRÀ - Nông Nghiệp VN, 18/09/2015

Xem thêm các bài viết về nấm và kỹ thuật trồng nấm