Trồng trọt

Chọn đất:

Đất để trồng rau phải là đất cao, thoát nước tốt, thích hợp với quá trình sinh trưởng, phát triển của rau. Tốt nhất là chọn đất cát pha, đất thịt nhẹ hoặc đất thịt trung bình có tầng canh tác dày 20-30cm. Vùng trồng rau phải cách ly với khu vực có chất thải công nghiệp nặng và bệnh viện ít nhất 2km, với chất thải sinh hoạt của thành phố ít nhất 200m. Đất có thể chứa một lượng nhỏ kim loại nhưng không được tồn dư hoá chất độc hại.

Nước tưới:

Vì trong rau xanh nước chứa trên 90% nên việc tưới nước có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm. Nếu không có nước giếng cần dùng nước sông, ao, hồ không bị ô nhiễm. Nước sạch còn dùng để pha các loại phân bón lá, thuốc BVTV.... Đối với các loại rau ăn quả giai đoạn đầu có thể sử dụng nước từ mương, sông, hồ để tưới rãnh.  

Giống:

Chỉ gieo những hạt giống tốt và trồng cây con khoẻ mạnh, không có mầm bệnh. Phải biết rõ lý lịch nơi sản xuất hạt giống. Hạt giống nhập nội phải qua kiểm dịch thực vật. Trước khi gieo trồng hạt giống phải được xử lý hoá chất hoặc nhiệt. Trước khi trồng cây con xuống ruộng cần xử lý Sherpa 0,1% để phòng và trừ sâu hại sau này.  

Phân bón:

Mỗi loại cây có chế độ bón và lượng bón khác nhau. Trung bình để bón lót dùng 15 tấn phân chuồng và 300kg lân hữu cơ vi sinh cho 1ha. Tuyệt đối không dùng phân chuồng tươi để loại trừ các vi sinh vật gây bệnh, tránh nóng cho rễ cây và để tránh sự cạnh tranh đạm giữa cây trồng và các nhóm vi sinh vật. Tuyệt đối không dùng phân tươi và nước phân chuồng pha loãng tưới cho rau.

Bảo vệ thực vật:

Không sử dụng thuốc hoá học BVTV thuộc nhóm độc I và II, khi thật cần thiết có thể sử dụng nhóm III và IV. Nên chọn các loại thuốc có hoạt chất thấp, ít độc hại với ký sinh thiên địch. Kết thúc phun thuốc hoá học trước khi thu hoạch ít nhất 5 đến 10 ngày. Ưu tiên sử dụng các chế phẩm sinh học như Bt, hạt củ đậu, các chế phẩm thảo mộc, các ký sinh thiên địch để phòng bệnh. Áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt để phòng trừ tổng hợp IPM như: luân canh cây trồng hợp lý, sử dụng giống tốt không bệnh, chăm sóc cây theo yêu cầu sinh lý...  

Thu hoạch, đóng gói:

Rau được thu hoạch đúng độ chín, loại bỏ các lá già, héo, quả bị sâu, dị dạng. Rau được rửa kỹ bằng nước sạch, để ráo cho vào bao, túi sạch trước khi mang đi tiêu thụ tại các cửa hàng. Trên bao bì phải có phiếu bảo hành ghi rõ địa chỉ nơi sản xuất nhằm đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

Theo Nông nghiệp Việt Nam, 20/03/2006

Trồng rau an toàn theo hướng GAP

Trước thềm hội nhập WTO thì sản xuất an toàn theo hướng GAP là yếu tố rất cần thiết trong sự phát triển nông nghiệp VN. Sản xuất rau an toàn theo hướng GAP có thể được hiểu là sản phẩm khi đưa ra phải đảm bảo 3 yêu cầu: An toàn cho môi trường, an toàn cho người sản xuất và an toàn cho người tiêu dùng.

Chương trình “Huấn luyện nông dân sản xuất và xây dựng mô hình rau an toàn theo hướng GAP” do Cục BVTV, Cty CP BVTV An Giang, Chi cục BVTV TP. HCM phối hợp thực hiện từ tháng 5/2006 đến tháng 5/2008. Mục đích nhằm chuyển tải những quy trình kỹ thuật, cách quản lý dịch hại tổng hợp đến tận tay bà con nông dân, những người trồng rau an toàn có thể hiểu một cách tối thiểu về GAP từ đó tự xây dựng cho riêng mình một quy trình và quản lý dịch hại theo quy trình đó.

Chương trình được thực hiện chủ yếu ở 22 tỉnh thành phía Nam (từ Ninh Thuận trở vào) và 6 tỉnh phía Bắc. Quy trình sản xuất theo hướng ASEAN GAP bao gồm 7 nội dung cơ bản: Lịch sử địa điểm sản xuất; vật liệu gieo trồng; phân bón và chất phụ gia cho đất; tưới tiêu; bảo vệ thực vật; thu hoạch và xử lý rau quả; quản lý trang trại.

Đối với Việt Nam khi sản xuất rau an toàn theo hướng GAP có yêu cầu cao hơn, bên cạnh việc đảm bảo sản phẩm rau được an toàn, có chất lượng thì các yếu tố khác trong quá trình sản xuất cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy trình và phải có sổ sách ghi chép hoặc các lô hàng xuất ra ngoài cũng phải có đóng dấu để có thể truy nguyên lại nguồn gốc.

Các loại thuốc BVTV được sử dụng cũng phải tuân thủ theo quy định, đảm bảo an toàn cho môi trường, sức khoẻ người sản xuất và người tiêu dùng. Bà con nông dân có thể liên hệ với Chi cục BVTV của tỉnh để tham gia học lớp tập huấn. Khi học xong sẽ có kiểm tra nếu đạt điểm yêu cầu thì được cấp giấy chứng nhận của GAP và toàn bộ tài liệu có liên quan.

Mỗi tỉnh sẽ được cấp 2 đĩa CD (1 đĩa dành cho cán bộ kỹ thuật, 1 đĩa cho nông dân) bà con có thể đến Chi cục BVTV xin copy đem về nhà xem và học hỏi thêm. Yêu cầu đối với việc sản xuất rau an toàn theo hướng GAP này phải có số lượng lớn do đó phải sản xuất tập thể. Khi sản phẩm làm ra có giấy chứng nhận tất sẽ có được sự tín nhiệm của người tiêu dùng.

Những điều kiện để sản xuất rau an toàn:

1. Đất trồng: Phải cao ráo, thoát nước tốt có tầng canh tác dày (20-30 cm). Không chịu ảnh hưởng của chất thải công nghiệp, bệnh viện, nghĩa trang, khu dân cư đông đúc… Không nhiễm các hoá chất độc hại cho con người và môi trường.

2. Nước tưới: Chỉ dùng nước giếng khoan, nếu nước từ các ao hồ sông rạch thì phải sạch, lưu thông tốt. Không dùng nước thải từ khu công nghiệp, thành phố, bệnh viện, ao tù nước đọng.

3. Phân bón: Chỉ sử dụng phân hữu cơ (phân chuồng, rơm rạ mục,… ) đã ủ hoai mục. Sử dụng hợp lý và cân đối các loại phân hoá học, đảm bảo hàm lượng đạm (N) dưới mức cho phép của Tổ chức Y tế thế giới trên từng loại rau. Ngưng bón phân hoá học trên rau ăn lá từ 7-10 ngày trước khi thu hoạch, trên các loại rau dài ngày phải từ 10-12 ngày. Đối với phân bón lá phải đảm bảo thời gian cách ly từ 5-10 ngày. Hạn chế tối đa việc sử dụng chất kích thích và điều hoà sinh trưởng.

4. Thuốc BVTV: Không sử dụng thuốc bộ cấm sử dụng, có thể sử dụng các loại thuốc sinh học hay vi sinh, nhất thiết phải đảm bảo thời gian cách ly.

NGỌC MẪN - NNVN, 8/9/2006