Trồng trọt

Tăng sản lượng, giảm chi phí đầu vào và tiết kiệm nước là bài toán hóc búa cho nông nghiệp nhiều nước. Phương pháp tưới tiêu nhỏ giọt hiện đại “made in Israel” có thể là giải pháp hữu hiệu.

Tiết kiệm nước, năng suất cao

Nằm giữa bang Karnataka khô cằn miền Nam Ấn Độ là những trang trại trồng bắp, cải bắp và nhiều loại rau xanh đến mát mắt. Điểm khác biệt của những nông trang này là được trang bị hệ thống tưới nước thông minh xuất xứ từ Israel. Với hệ thống tưới tiêu này, anh Krishnappa, một nông dân nghèo bang này đã giảm được 59 giờ chạy máy bơm mỗi tuần so với 84 giờ trước đây. Anh cho biết, sử dụng phương pháp này không những giúp tiết kiệm điện mà còn cả nước và sức lao động. Hiện diện từ thời kỳ cổ đại với các bình đất sét đục lỗ cho nước thấm dần qua hay hệ thống ống dẫn đục lỗ tại Đức (năm 1920) nhưng phải đến năm 1959, nhờ công sức của hai cha con Simcha Blass và Yeshayahu người Israel, phương pháp này mới được hoàn thiện.

Hệ thống tưới nhỏ giọt khá đơn giản bao gồm: bơm, hoặc tháp nước, hệ thống lọc tạp chất hoặc xử lý chất thải, hệ thống phân bón hoặc chất dinh dưỡng đi kèm, đường ống dẫn và thiết bị tạo giọt. Hệ thống bơm và các van xả có thể điều khiển bằng tay hoặc tự động bằng máy tính. Phương pháp này phân bố lượng nước đồng đều cho tất cả các điểm mà không làm xói mòn hoặc nén chặt đất trồng trọt. Nó còn cho phép nông dân ở những vùng sâu, vùng xa tưới tiêu cho những nông trang mà không phụ thuộc vào điện hay máy bơm. Mặc dù rất hiện đại, nhưng công nghệ này dễ thao tác và lắp đặt, không cần hỗ trợ kỹ thuật nhiều.

Đến nay, hệ thống tưới tiêu nhỏ giọt là biện pháp tưới tiêu tiết kiệm nước nhất. Người nông dân có thể mang nước, phân bón đến đúng địa chỉ với liều lượng vừa đủ dùng thông qua hệ thống van, đường ống, máy bơm và hiện đại hơn là kết nối với hệ thống máy tính kiểm soát.

Mở rộng trên toàn cầu

Hiện công nghệ tưới tiết kiệm nước Israel không chỉ tập trung tại những khu vực ít nguồn nước tự nhiên tại các nước phát triển mà đang được mở rộng trên phạm vi toàn cầu. Tại Nam Mỹ và Châu Âu, tưới nhỏ giọt đã trở nên phổ biến. Đầu tháng 8/2009, tập đoàn Netafim (Israel) đã nhận hợp đồng cung cấp hệ thống tưới tiêu nhỏ giọt trị giá 22 triệu USD cho dự án trồng mía đường quy mô lớn tại Peru. Tại Châu Á, việc áp dụng hệ thống này đang trong giai đoạn phát triển, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ. Trung tâm Phát triển nông nghiệp Ấn Độ đã tập huấn về tưới nhỏ giọt hôm 11/8 vừa qua với mục đích hướng dẫn nông dân bang Gurdaspur áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước. Hiện Ấn Độ phải đối phó với thực trạng nguồn nước ngầm đang suy giảm ngày càng nghiêm trọng. Tại Iraq, hệ thống tưới nhỏ giọt "made in Israel" nhận được quá nhiều cảm tình của người dân nước này sau 7 năm sử dụng. Một số quốc gia Trung Á cũng đang chuyển đổi hệ thống thủy lợi lưới dưới thời Liên Xô được thiết kế cho các nông trang lớn sang biện pháp tưới tiêu hiện đại tiết kiệm nước phù hợp với mô hình nông trang nhỏ hơn.

Nhiều chuyên gia nông nghiệp đánh giá tưới nhỏ giọt hoặc phun sương là giải pháp khả thi nhất hiện nay. Tuy nhiên, điểm yếu của hệ thống này là giá thành tương đối đắt cũng như việc bảo dưỡng thông tắc đường ống và thiết bị nhỏ giọt phức tạp.

Tiết kiệm nước đang trở thành yêu cầu mang tính sống còn đối với nhiều khu vực trên thế giới khi đối mặt với khủng hoảng thiếu nước ngày càng tăng và nước sạch trở thành thứ “xa xỉ” đối với gần một tỉ người.

Theo Tổ chức Nông lương LHQ (FAO) và Viện Quản lý nước quốc tế (IWMI), nhiều quốc gia tại Châu Á sẽ phải nhập khẩu lương thực từ châu lục khác nếu họ không thay đổi cách thức tưới tiêu.

ĐÔNG PHƯƠNG - Báo Vĩnh Long, 22/08/2009