Trồng trọt

Viện Nghiên cứu Rau quả đã nhập nội giống xoài từ Trung Quốc và Australia để chọn lọc được một số giống xoài, trong đó có giống GL1 và GL6 có khả năng sinh trưởng và phát triển ở các tỉnh phía Bắc cho năng suất cao, thâm canh tốt.

Hai giống GL1 và GL6 trước mắt chỉ nên trồng trong vườn nhà. Vùng trồng là các tỉnh đồng bằng sông Hồng, khu vực thấp một số tỉnh miền Trung, miền núi, nơi có nhiệt độ không quá thấp, không có sương muối, không bị ảnh hưởng của mưa phùn mùa xuân.

Do có khả năng áp dụng tiến bộ kỹ thuật nên mật độ trồng tăng lên: với giống GL1 800-850 cây/ha (khoảng 3x4m); giống GL6 từ 1.100-1.300 cây/ha (khoảng cách 3x3m hoặc 3x2,5m).

Nhân giống bằng phương pháp ghép cành. Nên dùng 2 giống xoài địa phương là xoài LHP và XB làm gốc ghép cho hai giống GL1 và GL6.

Trồng mới đào hố vuông từ 80-100cm. Bón lót 50kg phân chuồng+2kg Super lân + 100kg urê+10kg KCl. Trong 3 năm đầu bón trung bình 3,5kg Supe lân + 0,8g urê + 0,5kg LCl/cây/năm. Năm sau bón tăng hơn năm trước từ 1,2-1,5 lần. Sau 3 năm cây cho quả. Sau khi thu hoạch tiến hành:

- Cắt cành: cắt để lại lộc đầu tiên của năm trước, từ đợt thứ 2 đến đợt lộc cuối (mang quả bỏ đi); cắt bỏ toàn bộ cành trong tán.

- Phun Boocdo 1% định kỳ 1-1,5 tháng/lần, dừng phun khi cây ra hoa. Xử lý Culta vào đất, phun KNO3 lên lá với lượng và nồng độ tương ứng Culta 30g/cây 5 tuổi; KNO3 1-2%. Xử lý Culta từ tháng 9-11, sau xử lý sớm nhất khoảng 70-90 ngày cây ra hoa, phun KNO3 lên lá khi đợt lộc cuối năm đã chuyển già. Sau phun 70-90 ngày cây ra hoa. Nên xử lý muộn để hoa nở vào trung tuần và cuối tháng 3, thu hoạch vào cuối tháng 7, đầu tháng 8

- Tiến hành bao quả vào đầu tháng 5 với túi chuyên dụng có kích thước 20x30cm.

Từ khi đậu quả đến thu hoạch từ 120-130 ngày. Thu quả vào ngày nắng, để vào nơi râm, không để xuống đất và phơi ngoài nắng. Rửa sạch vỏ để ráo nước rồi cho vào rấm với lượng 2g đất đèn (CaC2) cho 1kg quả, rấm trong 48 giờ, sau đó xếp ra ngoài để quả chín tự nhiên.

NTNN, 1/9/2003 

Biện pháp thâm canh mới cho cây xoài phía Bắc 

Nhờ những tiến bộ mới trong công tác chọn tạo giống trong những năm gần đây, cây xoài cũng đã được trồng nhiều ở các tỉnh phía Bắc có mùa đông lạnh. Các giống xoài mới được chọn tạo cho phù hợp với điều kiện các tỉnh phía Bắc như GL1. GL2, GL6, xoài vỏ tím, Irwin, Đài Loan... bước đầu đã khắc phục được hiện tượng không ra hoa hoặc ra hoa nhưng đậu quả kém. Để khắc phục tình trạng này, các cán bộ khoa học bộ môn cây ăn quả thuộc Viện Nghiên cứu Rau quả đã nghiên cứu, thí nghiệm thành công một số biện pháp thâm canh nhằm tác động làm cho cây ra hoa tập trung, đậu quả tốt, phòng chống sâu bệnh tốt, đặc biệt là bệnh thán thư hại quả.

Kỹ thuật cắt tỉa, tạo tán: Áp dụng kỹ thuật cắt tỉa, nhằm điều chỉnh sự cân bằng của bộ tán, vừa chủ động điều chỉnh sự đồng đều của quá trình ra lộc, nhằm giúp cho cây tập trung phân hóa mầm hoa và ra hoa tập trung đồng thời giúp tạo tán cây thấp dễ chăm sóc, thu hoạch. Việc cắt tỉa được tiến hành ngay sau khi thu hoạch quả (cuối tháng 8 đầu tháng 9) . Tùy theo giống, thời vụ, điều kiện khí hậu của từng năm mà quyết định thời gian cắt tỉa cho thích hợp. Theo các tác giả của đề tài thì thời vụ cắt cành sớm có lợi cho khả năng hình thành và sinh trưởng của lộc. Việc cắt cành chậm nhất nên kết thúc trước 25/8. Cắt đồng loạt tất cả các cành có đường kính 2cm. Trên cây cắt cành, lộc bật ngay sau khi cắt một tuần, quá trình ra lộc diễn ra đồng đều và liên tục đến tháng 11 đã có 3 đợt lộc mới.

Xử lý ra hoa: Kết hợp với biện pháp cắt tỉa là chế độ bón phân, tưới nước và xử lý bằng hóa chất nhằm giúp cho cây phân hóa mầm hoa và ra hoa đồng đều, theo yêu cầu thời vụ của ta. Hai hợp chất được các tác giả sử dụng để kích thích quá trình phân hóa mầm hoa là nitrát kali (KNO3) và Culta với liều lượng tương ứng là 30 và 25g/m đường kính tán pha trong nước sạch để phun lên tán hoặc tưới trong phần rễ của tán cây. Thời gian xử lý thích hợp từ khoảng tháng 9 đến tháng 11. Các kết quả cho thấy, ở các cây xử lý KNO3 hoa ra đồng loạt, tỷ lệ cành mang hoa và đậu quả cao hơn rất nhiều so với đối chứng. Các cây xử lý Culta hoa ra nhiều và tập trung, tuy nhiên theo các tác giả thì thời gian ra hoa và kết thúc nở hoa cũng như tỷ lệ cành mang hoa, quả ở các thời điểm xử lý phụ thuộc rất nhiều vào loại cành, tuổi cành khi ta cắt tỉa... Xử lý Culta có xu hướng làm tăng tổng số hoa trên chùm, xử lý sớm sẽ cho tổng số hoa cũng như số lượng hoa lưỡng tính trên chùm cao hơn. Một thí nghiệm được các tác giả tiến hành xử lý culta vào thời điểm 30/9 trên loại cành mọc sau khi cắt tỉa ngày 5/8 cho năng suất cao nhất, 30kg/cây.

Kỹ thuật bao quả: Vào đầu tháng 4 đến trung tuần tháng 5 khi thấy quả đã đậu, ổn định và sau khi đã tỉa bỏ bớt những quả nhỏ, chỉ giữ lại số lượng quả phù hợp trên chùm thì tiến hành bao trái bằng túi giấy chuyên dụng. Mục đích của việc bao trái là ngăn chặn sự gây hại của nấm bệnh (đặc biệt là bệnh thán thư hại quả), côn trùng và các tác động bất lợi của thời tiết để có quả xoài đẹp về mã quả, chất lượng tốt. Trước khi bao quả nên tiến hành phun thuốc BVTV một lần. Trước khi thu hoạch khoảng một tuần nên tháo bỏ bao giấy cho mã quả đẹp hơn, hấp dẫn người tiêu dùng hơn. Theo tính toán của các tác giả đề tài thì với biện pháp bao quả chúng ta đã tiết kiệm được ít nhất 3-4 lần phun thuốc BVTV, giảm chi phí giá thành mà lại nâng cao được năng suất và chất lượng quả.

Được biết, hiện Viện Nghiên cứu Rau quả đang chỉ đạo để nhóm đề tài sớm hoàn thiện qui trình, nhằm kịp thời phục vụ bà con nông dân trong chương trình cải tạo vườn tạp để trồng CAQ đặc sản tăng thêm thu nhập.

NNVN, 1/9/2004